Cumhuriyet tarihinde ilkleri başarmış olan cumhuriyet kadınlarını yakından tanıyoruz...

Cumhuriyetimizin 100. yılında cumhuriyet kadınlarının; müzikten fotoğrafa, mimariden gazeteciliğe daha birçok alanda neler başardığına birlikte bakalım! 

Safiye Ayla 

Klasik Türk müziğinin ilk kadın sanatçılarından olan Safiye Ayla, müziğe piyano çalarak başladı. 1932'de İstanbul Vali Yardımcısı Nuri Bey'in evinde verilen bir davette, Atatürk’ün huzurunda ilk kez şarkı söyledi ve kendisinin en beğendiği seslerden biri oldu. Sanat yaşamı boyunca başta İstanbul Radyosu olmak üzere Türkiye radyolarında sayısız konser veren Safiye Ayla, beş yüzden fazla plak doldurdu.

Yıldız Moran

Akademik eğitim almış, profesyonel anlamdaki ilk kadın fotoğrafçısı olan Yıldız Moran, aynı zamanda şair Özdemir Asaf’ın eşiydi. 1951 yılında Robert Koleji’nden mezun olan Yıldız Moran, aslında resim okumak istiyordu ama dayısı sanat tarihi profesörü Mazhar Şevket İpşiroğlu’nun etkisiyle fotoğrafa yöneldi. Fotoğraf eğitimi almak için İngiltere’ye giden Moran, İngiltere'de çeşitli sergiler açtı.

Mualla Eyüboğlu

1942 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Mimari Bölümü'nden mezun olan Mualla Eyüboğlu, Türkiye'nin ilk kadın mimarlarından biri. Köy Enstitüleri'nin yapımına büyük katkı sağlayan Mualla Eyüboğlu, aynı zamanda Sabahattin ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun kardeşiydi.

Refet Angın

Cumhuriyetin ilk kadın öğretmenlerinden olan Refet Angın’ın Mustafa Kemal Atatürk ile yolları birçok kez kesişti. Refet Angın, ilk karşılaşması olan ilkokul yıllarında Atatürk'ün “Büyüyünce ne olacaksın çocuk?” sorusuna, “Öğretmen” diye cevap verdi. İkinci karşılaşmalarında ise Öğretmen Okulu öğrencisi olan Refet Angın, Atatürk'e “Bakın sözümü tuttum Paşam. Öğretmen olacağım.” dedi. Matematik öğretmeni olmak isteyen Angın, Atatürk'ün isteği doğrultusunda tarih öğretmeni oldu. 

Suat Berk 

İlk kadın hakimlerimizden olan Suat Berk, hakim olarak tayin edilen üç kadından biriydi. İstanbul Üniversitesi - o zamanki adıyla Dârülfünûn- Hukuk Fakültesi’nden mezun olan Suat Berk, 21 yaşında hakimliğe başladı. 1933 yılında ise doktora çalışmaları için Berlin’e gitti. 

Vasfiye Özkoçak

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü’nden mezun olan ilk üç kadından biri olan Vasfiye Özkoçak, meslek hayatına 1952 yılında Cumhuriyet Gazetesi’nde başladı. 

Semiha Berksoy

İlk Türk kadın opera sanatçısı olan Semiha Berksoy, İstanbul Konservatuvarı'nda ve Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail Atölyesi Resim ve Tiyatro Okulu'nda eğitim aldı. Daha sonra devlet bursu ile Almanya’da Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera Bölümü'nde eğitim alan ve birinci olarak bitiren Semiha Berksoy, devlet sanatçısı ünvanına sahip oldu.

Sabire Aydemir

Türkiye’nin ilk veteriner hekimi Sabire Aydemir, gönüllü olarak Anadolu'ya tayinini istedikten sonra görev yaptığı Samsun Atakum'da bulunan Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsünden Bakteriyoloji Mütehassısı Kuduz Laboratuvarı şefi olarak emekli oldu. 

Sabiha Gökçen

Sadece Türkiye’nin değil Dünya’nın da ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha Gökçen, 1925’te Atatürk’ün Bursa ziyareti sırasında Atatürk tarafından evlat edinildi. 1935’te Türk Hava Kurumu’na bağlı Türkkuşu’na katılan ve uçmayı öğrenen Sabiha Gökçen, ileri seviye uçuş eğitimini yurt dışında aldı. 1936-1937 yıllarında Eskişehir Askeri Uçuş Okulu’nda bombardıman uçaklarıyla uçan Gökçen, sonraki yıl uçağıyla Balkan turunu tamamladı. 1955’e kadar ise Türkkuşu’nda başöğretmen olarak görev yaptı.

Yıldız Eruçman

Sabiha Gökçen tarafından yetiştirilen Yıldız Eruçman, Eylül 1935’te Rus R-5 uçağından atlayarak ilk Türk kadın paraşütçüsü oldu. Cumhuriyet'in 13. yıldönümünde paraşütle gökten yere indirdiği buketi Atatürk'e takdim eden Yıldız Eruçman, Türk Hava Kurumu’ndan emekli oldu.